بگه‌ڕێ له‌ سایتی پزیشک بۆ هه‌موان

          

    

چه‌ند ئه‌ندازه‌ و پێوانه‌یه‌کی سادده‌ دتوانێت ڕێگه‌ بگرێت له‌  بریندار بوون له‌ منداڵان

به‌ گوێره‌ی ڕاپۆرتێکی نوێ ی نه‌ته‌وه‌ یه‌کگرتوه‌کان؛ برینداربوونی به‌ نائه‌نقه‌ست ڕۆژانه‌ 2000 منداڵ ده‌کوژێت. 17ی دیسێمبه‌ری 2008.

دوو شه‌مه‌.22ی دیسێمبه‌ری 2008 

هه‌موو ڕۆژێک نزیکه‌ی 2000 منداڵ ده‌مرن له‌ کاره‌ساتی بریندار بوون له‌ جیهاندا. ساڵانه‌ زیاتر له‌ 3 ملیۆن منداڵ ته‌نها به‌ یه‌ک له‌ هۆیه‌کانی مردن "نوقم بوون" ده‌پارێزرێن، هه‌رچه‌نده‌ ئه‌وای که‌ رزگاریان ده‌بێت تووشی کێشه‌ی تێکچوونی مێشک ده‌بن، له‌ ئه‌نجامدا، کولفه‌ی ژیان و ته‌ندروستی له‌ نووقم بوونی نه‌کوژ زۆرترینه‌ به‌ تێکڕایی له‌ هه‌موو جۆره‌کانی تری برینداربوون.

ئه‌مه‌ به‌ گوێره‌ی ئه‌نجامه‌کانی "ڕاپۆرتی جیهانی بۆ ڕیگه‌گرتن له‌ بریندار بوونی منداڵان" که‌ ڕاپۆرته‌کی نوێیه‌ و یه‌که‌مه‌ له‌ جۆری خۆی له‌ لایه‌ن ڕێکخراوی ته‌ندروستی جیهانی و یونیسێف.

پزیشکێک له‌ ڕێکخراوی ته‌ندروستی جیهان ده‌ڵێت؛ ساڵانه‌ 830000 منداڵ ده‌مرن به‌ هۆی کاره‌ساتی برینداربوون.

منداڵانی هه‌ژار له‌ هه‌موو شوێنێک له‌ مه‌ترسی زۆرترین دان. به‌ڵام سه‌رپه‌رشتی هه‌ره‌ به‌رزری ڕاپۆرته‌که‌ ده‌ڵێت؛ زیاتر له‌ 90% له‌ برینداربوونی منداڵان ڕووده‌دات له‌و نه‌ته‌وانه‌ی له‌ پێگه‌یشتوودان. هه‌روه‌ها ئه‌مه‌شی وت؛ ئه‌فریقا، زۆر به‌داخه‌وه‌، زۆرترین ڕێژه‌ی هه‌یه‌ له‌ هه‌موو جۆره‌کانی کاره‌ساتی برینداربوونی به‌ نائه‌نقه‌ست، به‌ تایبه‌تی کاره‌ساتی ڕێگا و بان هه‌روه‌ها ژه‌هراوی بوون. یه‌کێک له‌ هۆیه‌کان بریتیه‌ له‌وه‌ی که‌ خه‌ڵکی له‌ ئه‌فریقا تاکو ئێستا له‌سه‌ر پشت ده‌به‌ستن به‌ نه‌وت له‌ گه‌رم کردن و ڕۆناکی.

ڕاپۆرته‌که‌ ده‌ڵێت؛ ڕێژه‌ی مردن له‌ ئه‌فریقا 10 جار زیاتره‌ وه‌ک له‌ ئه‌وڕوپا. وڵاتانی وه‌ک ئوستڕالیا و نیوزلاندا و سوید و به‌ریتانیا که‌مترین ڕێژه‌ی برینداربوونی منداڵیان هه‌یه‌. به‌ڵام تاکو ئێستا له‌ وڵاتانی ده‌رامه‌ت زۆر، کاراساتی برینداربوون ده‌بێته‌ هۆی 40% مردن له‌ منداڵان.

ڕیپۆرته‌که‌ ده‌ڵێت، به‌لایه‌نی که‌مه‌ ساڵانه‌ 1000 منداڵ ده‌تواندرێت بپارێزرێت ئه‌گه‌ر ته‌نها چه‌ند پێوانه‌ و ئه‌ندزایه‌کی سادده‌ بکرێت له‌ هه‌موو شوێنێک، که‌ بریتین له‌؛

پێویستی له‌ به‌ستنی منداڵ به‌ قایشی کوشین له‌ ناو ئۆتۆمۆبیل.

که‌م کردنه‌وه‌ی گه‌رمی سیسته‌می ئاوی گه‌رم ک ده‌تاونێت ڕێگه‌ بگرێت له‌ سوتان.

هه‌روه‌ها ئاو نابێت ئاوا زۆر بخرێته‌ ناو حه‌وز که‌ منداڵ تیایدا نووقم ده‌بێت.

ده‌رمان و ئاگر نابێت بگه‌نه‌ ده‌ستی منداڵ "دوور له‌ منداڵ بپارێزرێن".

تاکو ئێستا ڕاپۆرته‌که‌ هۆشداری ده‌دات بۆ په‌ڕه‌شووت له‌ پێش کوشینی پێشه‌وه‌ی ئۆتۆمۆبێل که‌ زیان به‌خشه‌ بۆ منداڵان له‌ خوار ته‌مه‌نی 13 ساڵیدا.
ڕێبه‌ری ته‌ندروستی له‌ هه‌رێمی کوردستان
© مافی له‌به‌رگرتنه‌وه‌ی پارێزراوه‌ 2008 www.pzishk.com پزیشک بۆ هه‌موان 
Make a Free Website with Yola.