 |
|
 | 
(ب د س) کاتێک ده‌کرێت
که که‌سێک سیه‌کانی ده‌وه‌ستن له هه‌ناسه‌دان یاخود دڵی ده‌وه‌ستێت له لێدان (هه‌روه‌ک
که‌سێک تووشی جه‌ڵته‌ی دڵی بێت). کاتێک که‌سێک هیوای مابێت بژیێت ئه‌و کات (ب د س)
زۆر گرنگه. هه‌رچۆنێک، کاتێک که‌سێک نه‌خۆشیه‌کی مه‌ترسیداری بۆ ژیان هه‌بێت وه‌ک شێره‌په‌نجه
وه له‌سه‌ر مردن بێت، ئه‌وا (ب د س) هه‌ڵنابژێردرێت
بۆ ڕزگارکردنی. هه‌موو که‌سێک پێویسته پێشینی خۆی ئاماده بکات بۆ فێر بوونی (ب د
س) پێش ئه‌وه‌ی بگات به کاتی پێویستی. به شێوه‌یه‌کی نموونه‌یی (ب د س) له دوو به‌ش پێکهاتووه؛ پاڵدانی
سینگ له‌گه‌ڵ گه‌یاندنی هه‌ناسه‌دانی ده‌م بۆ ده‌م. خاڵی سه‌ره‌کی ئه‌وه‌یه که زۆر باشتره شتێک بکه‌ی له‌وه‌ی که
هیچ نه‌که‌ی ئه‌گه‌ر ترست هه‌بوو له‌وه‌ی که زانیاریت 100% ته‌واو نیه. ئه‌مه‌ت له‌بیر بێت که جیاوازی
نێوان هیچ نه‌کردنت یاخود کردنت بریتیه له ژیانی که‌سێک. ئه‌مه‌ی خواره‌وه باشترین ڕێنووماییه له لایه‌ن ئه‌نجوومه‌نی
دڵی ئه‌مریکی بۆ (ب د س)؛ بۆ که‌سێک که هه‌رگیز (ب د س) نه کردوه. ته‌نها ده‌سته‌کانت به‌کار بهێنه، مانایی
ئه‌وه بریتیه له پاڵدانێکی نه پچڕاوی سینگ (2 پاڵدان له‌هه‌ر چرکه‌یه‌ک) تاکو
ده‌گه‌یت به ستافی پزیشکی له نه‌خۆشخانه یاخود نه‌خۆشخانه، پێویست ناکات هه‌وڵی
گه‌یاندنی هه‌نداسه‌دانی دم بۆ ده‌م بکه‌ی. بۆ که‌سێک (ب د س) کردوه و ئاماده‌یه (ته‌واو باوه‌ڕی
به خۆ هه‌یه). لێره‌دا 2 هه‌ڵبژاردن هه‌یه (جێگۆڕکێ کردن له نێوان پاڵدانی سینگ 30 جار
پاشان 2 گه‌یاندنی هه‌ناسه‌ی ده‌م بۆ ده‌م به به‌رده‌وام) یان (ته‌نها پاڵدانی
سینگ به به‌رده‌وامی)، تاکو ده‌گه‌یت به نه‌خۆشخانه یاخود ستافی پزیشکی. بۆ که‌سێک (ب د س) کردوه به‌ڵام ئاماده نیه (100%
باوه‌ڕی به خۆ نیه). ته‌نها پاڵدانی سینگ بکه تاکو ده‌گه‌یت به نه‌خۆشخانه
یاخود ستافی پزیشکی. ئه‌م ڕێنوومایانه‌ی سه‌ره‌وه ته‌نها بۆ که‌سێکی پێگه‌یشتوو ده‌بێت که
پێویستی به (ب د س) هه‌بێت به‌ڵام بۆ منداڵ نابێت. به هۆی بووژاندنه‌وه‌ی دڵ و سیه‌کان (ب د س)، خوێنی ئۆکسجیناوی ده‌توانێت
بگات به مێشک و ئه‌ندامه‌کان گرنگه‌کانی تری له‌ش تا ئه‌وکاته‌ی چاره‌سه‌ری
پزیشکی ته‌واو له‌بارده‌بێت بۆ بۆ دووباره گه‌ڕاندنه‌وه‌ی لێدانی دڵی ئاسایی. کاتێک دڵ ده‌وه‌ستێت، نه‌بوونی خوێنی ئۆکسجیناوی به مێشک بۆ ماوه‌ی چه‌ند
خوله‌کێک ده‌بێته هۆی تێکدانێکی مێشکی یه‌کجاره‌کی، هه‌روه‌ها مردن ڕوو ده‌دات له
ماوه‌ی چه‌ند 10 خوله‌ک (ئه‌گه‌ر فریا نه‌که‌وین). کات زۆر گرنگه کاتێک تۆ یارمه‌تی
که‌سێک بێ ئاگا ده‌ده‌یت که هه‌ناسه‌دانی وه‌ستاوه. هه‌رچه‌نده بۆ فێر بوونی (ب د س) به ڕێک و پێکی
پێویسته خولێکی فێر بوون بکه‌یت (به داخه‌وه له کاتی ئێستا نیه له وڵاتی
ئێمه 2008). به‌ڵام لێره‌دا به لایه‌نی که‌م باس له قۆناغه‌کانی (ب د س) ده‌که‌ین؛ پێش ئه‌وه‌ی ده‌ست پێبکه‌یت؛ دڵنیا به له باره‌ی؛ ئایه که‌سه‌که بێ هۆشه یاخود هۆشداره؟ ئه‌گه‌ر
که‌سه‌که بێ هۆشه هه‌وڵ بده به ئاگای بهێنیته‌وه (شانه‌کانی بجولێنه و به
ده‌نگێکی به‌رز بانگی بکه). ئه‌گه‌ر که‌سه‌که وه‌ڵامی نه‌بوو و دوو که‌س ئاماده
بوون، پێویسته یه‌کێکیان ته‌له‌فۆن بۆ فریاکه‌تن بکات ئه‌وه‌ی تریش پێویسته ده‌ست
بکات به (ب د س)، به‌ڵام ئه‌گه‌ر تۆ به ته‌نیا بووی ته‌له‌فۆن بۆ فریاکه‌وت بکه
پاشان ده‌ست بکه به (ب د س) – ته‌نها له کاتێک ئه‌گه‌ر زانیت که‌سه‌که ده‌خنکێت
وه‌ک نووقووم بوون ئه‌و کات ده‌توانی (ب د س) بکه‌ی له‌سه‌ره‌تا پاشان ته‌له‌فۆن
بۆ فریاکه‌وتن بکه‌یت. ده‌ست پێکردن، به‌رده‌وام ووشه‌ی (ڕه‌س) (ڕێڕه‌وی هه‌ناسه،
هه‌ناسه‌دان، سووڕانی خوێن) له‌بیربێت؛ ڕ = ڕێڕه‌وی هه‌ناسه؛ ڕێڕه‌وی هه‌ناسه پاکژ بکه‌ره‌وه؛ که‌سه‌که له‌سه‌ر پشت دانبێ له ڕووێکی نه‌رم. له‌سه‌ر چۆک دابنیشه له‌ته‌نیشت
مل و شانی که‌سه‌که. ته‌کنیکێک هه‌یه بۆ کردنه‌وه‌ی ڕێڕه‌وه‌ی هه‌ناسه پێی ده‌وترێت
لار کردنی سه‌ر و به‌رزکردنه‌وه‌ی چه‌نه‌گه، ناو له‌پی ده‌ستێکت ده‌خه‌یته
سه‌ر نه‌وچه‌وانی که‌سه‌که به نه‌رمی سه‌ر لار ده‌که‌ی بۆ دواوه، پاشان به ده‌سته‌که‌ی
ترت چه‌نگه به‌ره‌وه پێشه‌وه به‌رز ده‌که‌یه‌وه بۆ کردنه‌وه‌ی ڕێڕه‌وی هه‌ناسه.
هه‌ناسه‌دانی ئاسایی بپشکنه (ئایه که‌سه‌که هه‌ناسه ده‌دات یاخود نا) ئه‌م
پشکنینه زیاتر نه‌بێت له 10 خوله‌ک، سه‌یری جوله‌ی سینگ بکه، گوێ ڕابگره له
ده‌نگی هه‌ناسه‌دان هه‌ره‌ها هه‌ست بکه به هه‌ناسه‌دانی که‌سه‌که به نزیکدرنه‌وه
گوێت یاخو ڕوومه‌تت له که پووی که‌سه‌که. ئه‌گه‌ر که‌سه‌که به شێوه‌یه‌کی
ئاسایی هه‌ناسه‌ی نه‌ده‌دا، تۆش که‌سێکی (ب د س) کردوه له‌مه‌و پێش، له‌م کاته‌دا
پێویسته کت و پڕ ده‌ست به گه‌یاندنی هه‌ناسه‌دانی ده‌م بۆ دم بکرێت. به‌ڵام ئه‌گه‌ر
تۆ باوه‌ڕت وا بوو که که‌سه‌که بێ هۆشه له‌به‌ر جه‌ڵته‌ی دڵی و تۆش (ب د س) نه‌کردوه
له‌مه پێش. لێره دا پێویسته گه‌یاندنی هه‌ناسه‌ی ده‌م بۆ ده‌م پاز بده‌ی و یه‌کسه‌ر
پاڵدانی سینگ بکه‌ی بۆ گه‌ڕاندنه‌وه‌ی سووڕانی خوێن. ه = هه‌ناسه دان؛ هه‌ناسه بگه‌یه‌نه؛ گه‌یاندنی هه‌ناسه بریتی ده‌بێت له ده‌م بۆ ده‌م یاخو ده‌م بۆ که‌پوو ئه‌گه‌ر
ده‌می که‌سه‌که به سه‌ختی بریندار ببوو یاخود نه‌توانی ده‌می بکه‌یه‌وه. یه‌که‌م
شت ڕێڕه‌وی هه‌ناسه ده‌کرێته‌وه وه‌ک له سه‌ره‌وه باس کراوه، پاشان خۆت
ئاماده ده‌که‌یت بۆ گه‌یاندنی دوو هه‌ناسه (هه‌ناسه وه‌رده‌گری که‌پوی که‌سه‌که
ده‌گری و هه‌ناسه‌که‌ت ده‌ده‌یت به که‌سه‌که له ڕێگای ده‌م)، یه‌که‌م هه‌ناسه
ده‌ده‌یت به که‌سه‌که له یه‌ک چرکه پاشان سه‌یری سینگی که‌سه‌که بکه ئایا
سینگی به‌رز ده‌بێته‌وه یاخود نا؟ ئه‌گه‌رسینگ به‌رز بۆوه هه‌ناسه‌ی دووه‌م بده.
ئه‌گه‌ر به‌رز نه‌بۆوه، دووباره ڕێڕه‌وه‌ی هه‌ناسه بکه‌وه (لار کردنی سه‌ر و
به‌رزکرندوه‌ی چه‌نه‌گه به‌ره‌و پێشه‌وه، وه‌ک له‌سه‌ره‌وه باس کراوه) پاشان
هه‌ناسه‌ی دووه‌م بده. پاش دوو هه‌ناسه دان ده‌ست بکه به پاڵدانی سینگ بۆ گه‌ڕاندنه‌وه‌ی
سووڕانی خوێن. س = سووڕانی خوێن؛ سووڕانی خوێن بگه‌ڕێنه‌وه به
پاڵدانی سینگ؛ پاژنه‌ی یه‌کێک له ده‌سته‌کان(ئه‌گه‌ر ڕاسته‌ی ده‌ستی ڕاستت، ئه‌گه‌ر چه‌په‌ی
ده‌ستی چه‌په‌ت) بخه‌ره سه‌ر ناوه‌ڕاسی سینگی که‌سه‌که له نێوان هه‌ردوو مه‌میله‌ی
مه‌مکه‌کانی، پاشان ده‌سته‌که‌ی ترت بخه‌ره سه‌ری. ئه‌ژنۆی ده‌سته‌کان به راستی
بپارێزه (نه چه‌مابێته‌وه) به‌شێوه‌یه‌ک شانه‌کانت ڕاسته‌و خۆ به‌رامبه‌ر ده‌سته‌کانت
بێت. پاشان کێشی به‌شی سه‌ره‌وه‌ی له‌شت به‌کار بهێنه بۆ پاڵدانی سینگ (نه‌ک ته‌نها
مه‌چه‌که‌کانت) هه‌وڵبده سینگ پاڵدانه‌که له 5 سانتیمه‌تر زیاتر نه‌بێت، به
خێرایی و به‌هێز پاڵبده، له‌هه‌ر یه‌ک جرکه دوو پاڵدان بکه (به نزیکه‌ی 120
پاڵدان له یه‌ک خووله‌ک). به‌ڵام له نێوان هه‌ر 30 پاڵدانێک پێویسته ڕێڕه‌وی هه‌ناسه
بکه‌یه‌وه و دوو گه‌یاندندی هه‌ناسه بده‌ی (وه‌ک له سه‌ره‌وه باس کراوه). ئه‌گه‌ر
دوو ئێوه دوو که‌س بوون یه‌کێکتان دوو هه‌ناسه‌که بدات ئه‌وه‌ی تر 30 پاڵدانه‌که
بکات به ڕێکی تاکو ده‌گه‌ن به نه‌خۆشخانه یاخود ستافی پزیشکی. (ب د س) بۆ منداڵ؛ کردنی (ب د س) بۆ منداڵی ته‌مه‌نی له نێوان 1 بۆ 8 ساڵان به نزیکه‌ی وه‌ک
بۆ پێگه‌یشتووه (وه‌ک سه‌ره‌وه) له‌گه‌ڵ جه‌ند جیاوازیه‌کی بچووک نه‌بێت وه‌ک له
خواره‌وه؛ ته‌نها یه‌ک ده‌ست به‌کار بهێنه له پاڵدانی سینگ. هه‌سه‌دانه‌کانت ڕێکتر
بێت. به‌رده‌وام به وه‌ک بۆ پێگه‌یشتوو تاکو ده‌گه‌یت به نه‌خۆشخانه یاخود
ستافی پزیشکی. (ب د س) بۆ ساوا؛ زۆربه‌ی
ڕاوه‌ستانی دڵی له ساوا ڕووده‌دات له ئه‌نجامی نه‌بوونی ئۆکسجینی پێویست ئه‌میش
له ئه‌نجامی خنکان یاخود نووقووم بوون. ئه‌گه‌ر زانیت ساوایه‌که هه‌ناسه نادات
له ئه‌نجامی گیرانی ڕێڕه‌وی هه‌ناسه‌ی ئه‌وا فریاگوزاری یه‌که‌م بکه بۆ خنکان،
به‌ڵام ئه‌گه‌ر نه‌تزانی له‌به‌رچی ساوایه‌که‌ت هه‌ناسه نادات ئه‌وا (ب د س) بکه.
لێره‌دا ئه‌وه‌ی گرنگه باس بکرێت هه‌ناسه‌دان له ڕێگای ده‌م بۆ ده‌م و لووت ده‌بێت،
ئه‌گه‌ر سینگ به‌رز نه‌بۆوه له هه‌ناسه‌دانی یه‌که‌م، سیری ناو ده‌م بکه بۆ هه‌ر
ته‌نێکی نامۆ. هه‌روه‌ها پاڵدانی سینگ ته‌نها به دوو په‌نجه ده‌بێت. به‌رده‌وام
به وه‌ک له‌سه‌ره باس کراوه تاکو ده‌گه‌یت به نه‌خۆشخانه یاخود ستافی پزیشکی |
|
|
پزیشک
بۆ هه‌موان www.pzishk.com مافی له‌به‌ر گرتنه‌وه‌ی پارێزراوه 2009©
